Jak dobrać szczeliwo do pompy, a jak do zaworu?
Dobór szczeliwa to jeden z najważniejszych elementów w utrzymaniu sprawnej pracy pomp i zaworów. Wybór nieodpowiedniego typu może prowadzić do przecieków, awarii sprzętu, a nawet zagrożenia dla bezpieczeństwa. W tym artykule wyjaśniamy, jakie kryteria należy uwzględnić przy wyborze szczeliwa do pomp oraz zaworów – i dlaczego nie powinno się stosować ich zamiennie.
1. Podstawowa różnica w pracy pompy i zaworu
Pompa to urządzenie z dynamicznie poruszającym się wałem – szczeliwo musi pracować w ruchu obrotowym. Zawór natomiast najczęściej działa w trybie statycznym lub z niewielkim ruchem liniowym trzpienia.
To oznacza, że szczeliwa do pomp muszą być bardziej odporne na ścieranie, tarcie i przenikanie medium pod wpływem ruchu. Z kolei szczeliwa do zaworów muszą zapewniać wysoką szczelność przy ograniczonej możliwości kompensacji docisku w trakcie pracy.
2. Jak dobrać szczeliwo do pompy?
- Elastyczne, niskotarciowe materiały: PTFE, PTFE z dodatkami grafitu, hybrydy z włóknami aramidowymi
- Odporność na ruch wału – zwłaszcza przy wysokich obrotach i niskim chłodzeniu
- Odporność chemiczna – dobrana do medium (np. kwasy, glikole, oleje)
- Możliwa wymiana sekcyjna – szczeliwa do pomp muszą być łatwe w montażu w segmentach
Zobacz szczeliwa PTFE i hybrydowe do pomp w ofercie Eurogasket.
3. Jak dobrać szczeliwo do zaworu?
- Stabilne, wysokotemperaturowe materiały: grafit ekspandowany, włókna węglowe
- Odporność na wysokie ciśnienie – np. w instalacjach parowych, energetycznych
- Niska przepuszczalność przy niewielkim docisku – szczeliwa zaworowe muszą zachowywać szczelność nawet bez dużych sił docisku
W przypadku zaworów grzybkowych i zasuw doskonale sprawdzają się szczeliwa grafitowe i kompozytowe.
4. Częste błędy przy doborze
- Użycie szczeliwa do zaworu w pompie – zbyt twarde, ulega szybkiemu zużyciu
- Użycie miękkiego szczeliwa do zaworu – może prowadzić do przecieków przy wyższych ciśnieniach
- Niedopasowanie do chemikaliów – brak odporności materiału na medium (np. kwasy, tłuszcze)
- Brak odpowiedniej liczby pierścieni – niedostateczna ilość segmentów szczeliwa obniża skuteczność uszczelnienia
5. Przykładowe zastosowania
| Urządzenie | Medium | Typ szczeliwa |
|---|---|---|
| Pompa chemiczna | kwas siarkowy | PTFE czysty lub z grafitem |
| Pompa z glikolem | glikol propylenowy | PTFE + aramid |
| Zawór parowy | para 180°C | grafit ekspandowany z inhibicją |
| Zawór roztworu NaOH | ług sodowy | grafit + PTFE lub FKM |
Podsumowanie
Szczeliwa do pomp i zaworów mają różne funkcje i wymagania. Pompy potrzebują szczeliw elastycznych, niskotarciowych i odpornych na ścieranie, podczas gdy zawory wymagają szczeliw stabilnych, odpornych na temperaturę i ciśnienie. Dobór szczeliwa to nie tylko kwestia materiału – to także odpowiedni montaż, liczba pierścieni i znajomość pracy urządzenia.
Skontaktuj się z Eurogasket, jeśli potrzebujesz pomocy w doborze szczeliwa do konkretnej aplikacji – nasi doradcy techniczni są do Twojej dyspozycji.